Demirtaş, İsmetKuş, Koral ÇağlarAyran, AyşegülAliyev, Shamil2024-05-192024-05-1920231301-13752146-9113https://doi.org/10.5505/tbdhd.2023.79836https://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/1212697https://hdl.handle.net/20.500.12713/4102GİRİŞ ve AMAÇ: Vertebral arter (VA)’in çıkış yeri, seyri ve dallanma düzeni ile ilgili anatomik varyasyonları nadirdir. Çalışmamızın amacı anterior ve posterior dolaşım kaynaklı iskemik inmeli hastalarda VA’in çıkış yerinin ve servikal bölümünün morfolojik varyasyonlarını inceleyerek elde edilen sonuçların anatomik, radyolojik ve klinik açıdan önemini vurgulamaktır. YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu çalışmada inmenin meydana geldiği arterlere bağlı olarak, anterior iskemik inme (Aİİ) hastaları (n=188), posterior iskemik inme (Pİİ) hastaları (n=88) ve kontrol grubu (n=154) olmak üzere üç grup belirlendi. Multi-dedektörlü bilgisayarlı tomografi anjiyografisi ve 3D Slicer yazılım programı kullanılarak 430 hasta ve kontrol grubunda yer alan bireyde V1 ve V2’nin morfometrisi retrospektif olarak incelendi. BULGULAR: Çalışmamızda, sol V1’lerin %95,8’i subklavyen arter’den (SKA) köken alırken bu arterlerin 143’ünün Aİİ’li, 83’ünün Pİİ’li hastalarda ve 145’inin kontrol grubunda yer alan kişilerde olduğu gözlemlendi. Sol VA’lerin kalan %4,2’sinin arkus aorta’dan (AA) ayrıldığı görüldü. Çalışmamızda sağ VA’lerin geçmiş oldukları transvers foramen’lerin (TF) sıklığı sırasıyla C6 (%93,5), C5 (%5,1) ve C4 (%1,4) olarak gözlemlenirken sol VA’lerin geçmiş oldukları TF’lerin sıklığı ise sırasıyla C6 (%93,3), C5 (%4,4), C7 (%1,6), C4 (%0,2), C5-C6 (%0,2) ve C7-T1 (%0,2) olarak tespit edildi. Sağ V2 çapı 3,68 ve sol V2 çapı 3,69 mm olarak bulundu. Mevcut çalışmada sağ dominantlık %22,3 ve sol dominantlık %24,9 idi. TARTIŞMA ve SONUÇ: Bildiğimiz kadarıyla bu, VA’in morfometrik ve anatomik varyasyonları ile anterior ve posterior dolaşım kaynaklı iskemik inme geçiren hastalar arasında bir ilişki olup olmadığını araştıran ilk rapordur. Bu çalışmadan elde edilen bilgiler baş ve boyun cerrahlarına ve girişimsel radyologlara, özellikle Türk toplumunda, VA'in değişken anatomisini anlamada ve böylece iyatrojenik yaralanmaların önlenmesinde yardımcı olacaktır.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessArticle29314315310.5505/tbdhd.2023.798361212697