Açık kalp ameliyatı geçiren hastalarda sanal gerçeklik uygulamasının akut dönemde etkisi
Citation
Tasci, Zubeyr. (2020). Açık kalp ameliyatı geçiren hastalarda sanal gerçeklik uygulamasının akut dönemde etkisi. İstinye Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.Abstract
Açık kalp cerrahisi, birçok kardiyovasküler hastalıkta tercih edilen bir
yöntemdir. Cerrahi sonrasında oluşan postoperatif komplikasyonlara karşı kardiyak
rehabilitasyonun endike olduğu bilinmektedir. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte sanal
gerçeklik uygulaması fizyoterapi alanında da terapötik olarak kullanılmaya
başlanmıştır. Bu çalışma açık kalp ameliyatından sonra hastane döneminde yapılan
sanal gerçeklik uygulamasının etkisini incelemek amacıyla planlandı. Çalışma açık
kalp ameliyatı geçiren 24 hasta üzerinde yapıldı. Birinci gruptaki 12 hastaya sanal
gerçeklik ile rutin fizyoterapi programı uygulanırken ikinci gruptaki 12 hastaya sadece
rutin fizyoterapi uygulandı. Demografik özellikler, operatif bilgiler, risk faktörleri
kaydedildi. Fiziksel aktivite düzeyleri Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (IPAQSF), yaşam kaliteleri SF-36 ile değerlendirildi. Tedavi öncesi ve sonrası sağlık algıları
Sağlık Değerlendirme Anketi (HAQ), fonksiyonel kapasiteleri 6 dakika yürüme testi
(6DYT) ve Zamanlı kalk yürü testi, depresyon ve anksiyete düzeyi Hastane Anksiyete
Depresyon Skalası (HADS), yorgunluk için FACIT yorgunluk ölçeği, hareket korkusu
TAMPA kinezyofobi ölçeği kullanılarak değerlendirildi. Ayrıca solunum fonksiyon
testi ve solunum kas kuvveti ölçüldü. Günlük uygulamanın hemen öncesinde ve
sonrasında vital bulgular, yorgunluk, ağrı ve dispne VAS değerleri kaydedildi. Gruplar
arasında tedavi öncesi ve sonrası karşılaştırıldığında HAQ, TAMPA, FACIT
değerlerinde, solunum fonksiyon testi parametrelerinde ve solunum kas kuvvetinde
benzer değişimler bulundu (p>0.05). Ancak 6DYT mesafesi artışının çalışma
grubunda anlamlı olarak daha fazla olduğu tespit edildi (258±93,63) (p<0.05). HADS
skorunun da istatistiksel olarak çalışma grubunun anlamlı olarak azaldığı görüldü
(depresyon=3,91±2,42 anksiyete=5,91±2,02) (p<0.05). Kalp hızı ve kan basıncı
değerlerinin ise düzenlendiği ve solunum frekanslarının çalışma grubunda daha fazla
azaldığı görüldü (p<0,05). Çalışma sonucunda olguların fonksiyonel ve depresyon,
ii
anksiyete düzeylerinde anlamlı olarak sanal gerçeklik uygulamasın olumlu yönde etki
ettiği görüldü. Vital bulgular açısından gevşemeyi sağladığı tespit edildi. Sanal
gerçeklik uygulaması açık kalp ameliyatı sonrası erken dönemde tamamlayıcı bir
yaklaşım olarak fizyoterapi programlarına eklenebilir. Open heart surgery is a preferred method in many cardiovascular diseases. Cardiac
rehabilitation is known to be indicated against postoperative complications after
surgery. With the development of technology, virtual reality application has started to
be used therapeutically in the field of physiotherapy. This study was planned to
examine the effect of virtual reality application performed in the hospital period after
open heart surgery. The study was performed on 24 patients who underwent open heart
surgery. Patients were randomly divided into two groups. As virtual reality application
and routine physiotherapy programe was applied to the study group consist of 12
patients, only routine physiotherapy was applied to the control group with 12 patients.
Demographic features, operative information, risk factors were recorded. Physical
activity levels were evaluated with the International Physical Activity Questionnaire
(IPAQ-SF) and their quality of life was evaluated with SF-36. Before and after
treatment, health perceptions using Health Assessment Questionnaire (HAQ),
functional capacities using 6 minutes walking test (6MWT) and Timed up-go test,
depression and anxiety level using Hospital Anxiety Depression Scale (HADS),
fatigue using FACIT fatigue scale, fear of movement using TAMPA kinesiophobia
scale evaluated. In addition, pulmonary function test and respiratory muscle strength
were measured. Just before and after daily application vital signs and VAS values of
fatigue, pain and dyspnea were recorded. When compared before and after treatment
between groups, similar changes were found in HAQ, TAMPA, FACIT values,
pulmonary function test parameters and respiratory muscle strength (p> 0.05).
However, the increase in 6MWT distance was found to be significantly higher in the
study group (258 ± 93.63) (p <0.05). HADS score was also found to be statistically
significantly reduced (depression = 3.91 ± 2.42 anxiety = 5.91 ± 2.02) (p <0.05). It
was observed that heart rate and blood pressure values were regulated and respiratory
iv
frequencies decreased more in the study group (p <0.05). As a result of the study, it
was observed that the application of virtual reality significantly affected functional and
depression and anxiety levels. It was determined that it provided relaxation in terms of
vital signs. Virtual reality application can be added to physiotherapy programs as a
complementary approach in the early period after open heart surgery.