Örgütsel özdeşleşmenin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisinde çalışmaya tutkunluğun aracı rolü: Tekstil ve kimya sektörlerinde bir araştırma

Abstract

Bu çalışmanın amacı, tekstil ve kimya sektörlerinde faaliyetlerine devam eden işletmelerde örgütsel özdeşleşmenin, örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisinde çalışmaya tutkunluğun aracı rolünün incelenmesidir. Bu temel amaç doğrultusunda tasarlanan çalışmada, örgütsel özdeşleşme, örgütsel vatandaşlık davranışı ve çalışmaya tutkunluk arasındaki ilişkiler kavramsal olarak incelenmiş ve oluşturulan hipotezler test edilmiştir. Çalışmanın; söz konusu üç değişkeni kapsayan teorik ve deneysel çalışmalardan oluşan ilgili literatüre, bir katkı sağlayacağı ve bu üç kavramın daha iyi anlaşılmasını sağlayacağı düşünülmektedir. Diğer taraftan bu çalışmanın, tekstil ve kimya sektörlerinde faaliyetlerine devam eden işletmelerde yapılan ampirik araştırmalar ile örgütsel özdeşleşme, örgütsel vatandaşlık davranışı ve çalışmaya tutkunluk konusunda alandaki uygulayıcılara fikir vereceği düşünülmektedir. Buradan hareketle Adana, Bursa, İstanbul, Kahramanmaraş ve Tekirdağ illerinde bulunan tekstil ve kimya sektöründe faaliyetlerine halen devam eden toplam 20 kurumsal işletmede çalışan 391 kişi ile gerçekleştirilen çalışmada 23 maddelik örgütsel özdeşleşme, 24 maddelik örgütsel vatandaşlık ve 9 maddelik çalışmaya tutkunluk ölçekleri kullanılmıştır. Örgütsel özdeşleşme ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasında çalışmaya tutkunluğun aracılık etkisi ve anlamlı ilişki bulunmuştur. Bağımsız, bağımlı ve aracı değişkene ilişkin yapılan AFA ve DFA da ortaya çıkan tüm alt boyutlar bazında aracılık etkisi kısmi ve tam olarak kendisini göstermiştir.

The aim of this study is to examine theoretically and hypothetically the relationships between organizational identification, organizational citizenship behavior and work engagement in businesses that continue their activities in the textile and chemical sectors. Another of the main aims of the study is; to determine whether work engagement has a mediating effect in the relationship between organizational identification and organizational citizenship behavior. In this context, it is thought that the study will make a contribution to the relevant literature consisting of theoretical and experimental studies that cover these three variables and will provide a better understanding of these three concepts. In addition, another main contribution of the study is that it gives an idea to the practitioners in the field about organizational identification, organizational citizenship behavior and work engagement with empirical researches in businesses that continue their activities in the textile and chemical sectors. Based on this, in the study conducted with 391 people working in a total of 20 corporate enterprises in the textile and chemical sector in Adana, Bursa, Istanbul, Kahramanmaraş and Tekirdağ provinces, 23-item organizational identification, 24-item organizational citizenship and 9-item study work engagement scales were used. The mediating effect of work engagement and a significant relationship was found between organizational identification and organizational citizenship behavior. The mediating effect on the basis of all sub-dimensions revealed in EFA and CFA related to the independent, dependent and mediator variable was partially and fully manifested.