Yetişkin dizartrik hastalarda konuşmanın dilbilgisel ve akustik özelliklerinin konuşma anlaşılırlığına etkisi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İstinye Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Dizartri, konuşma üretimi sürecinde meydana gelen hasar ya da zayıflık sonucu konuşma bileşenlerinin birinin ya da birkaçının etkilendiği, dolayısıyla konuşma anlaşırlığını etkileyen bir motor konuşma bozukluğudur. Bu çalışmanın amacı, yetişkin dizartrik hastalarda konuşma bileşenlerinin akustik ve dilbilgisel analizlerini yapmak ve bu analizlerin hastanın konuşma anlaşılırlığı üzerindeki etkisini belirlemektir. Çalışma 20 dizartrik birey ile yürütülmüştür. Katılımcıların dizartri şiddeti ve tiplerinin belirlenmesi için Frenchay Dizartri Değerlendirme Testi uygulanmıştır. Katılımcıların konuşmalarının dilbilgisel özelliklerini incelemek için AphasiaBank veritabanı konuşma uyaranları; seslerinin akustik özelliklerini incelemek için /?/ fonasyonları kayıt altına alınmıştır. Konuşma uyaranları CLAN programında transkript edilmiş, CHAT yazılımı kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, dizartri şiddeti arttıkça Ortalama Dönüş Uzunluğu (MLT) değerlerinde azalma gözlendiği, hastaların daha kısa cümle kurduğu bulunmuştur. Ancak MLT değerleri için dizartri şiddet ve tipleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Benzer şekilde Çeşit/Örnekçe Oranı (TTR) için dizartri tip ve şiddetleri arasında anlamlı fark bulunmamıştır. MLT ve TTR'nin konuşma anlaşılırlığı ile korelasyonunda istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmamıştır. Akustik ses analizleri için PRAAT programı kullanılarak F0, Jitter, PPQ, Shimmer, APQ ve NHR parametreleri analiz edilmiştir. Katılımcıların tüm ses parametrelerinde normların dışında bir sonuç elde edilmiş; dizartriye bağlı ses bozukluğu olduğu gözlenmiştir. Tüm ses parametreleri için dizartri tip ve şiddetleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Yapılan korelasyon analizi sonuçlarına göre ses parametrelerinin birbirleriyle pozitif yönde anlamlı ilişkisi bulunurken, ses parametrelerinin konuşma anlaşılırlığıyla anlamlı ilişkisi bulunmamıştır. Konuşma anlaşılırlığının dizartri tipleri arasında anlamlı farkı bulunmazken; konuşma anlaşılırlığıyla dizartri şiddeti arasında negatif yönde güçlü bir ilişki olduğu bulunmuştur. Bu durum dizartri şiddeti arttıkça anlaşılırlığın azaldığını göstermektedir.
Dysarthria is a motor speech disorder in which one or more of the speech components are affected as a result of damage or weakness in the speech production process, thus affecting speech intelligibility. The aim of this study is to perform acoustic and grammatical analyzes of speech components in adult dysarthric patients and to determine the effect of these analyzes on the patient's speech intelligibility. The study was conducted with 20 dysarthric individuals. The Frenchay Dysarthria Assessment Test was applied to determine the severity and types of dysarthria of the participants. Speech stimuli obtained from AphasiaBank database were recorded to examine the grammatical features of participants' speech; the /?/ phonations were recorded in order to examine the acoustic properties of their voices. Speech stimuli were transcribed in the CLAN program and analyzed using CHAT software. As a result of the analysis, it was found that as the severity of dysarthria increased, the Mean Length of Turn (MLT) values decreased, and shorter sentences were used. However, there was no significant difference between the severity and types of dysarthria for MLT values. Similarly, no significant difference was found between the types and severity of dysarthria for the Type-Token Ratio (TTR). No statistically significant correlation was found in the correlation of MLT and TTR with speech intelligibility. For acoustic voice analysis, F0, Jitter, PPQ, Shimmer, APQ and NHR parameters were analyzed using the PRAAT program. A result outside the norm was obtained in all voice parameters of the participants; It was observed that there was a voice disorder due to dysarthria. There was no significant difference between the type and severity of dysarthria for all voice parameters. According to the results of the correlation analysis, while there was a positive and significant relationship between the voice parameters, there was no significant relationship between the voice parameters and speech intelligibility. While there was no significant difference in speech intelligibility between dysarthria types; It was found that there was a strong negative correlation between speech intelligibility and the severity of dysarthria. This shows that as the severity of dysarthria increases, intelligibility decreases.
Dysarthria is a motor speech disorder in which one or more of the speech components are affected as a result of damage or weakness in the speech production process, thus affecting speech intelligibility. The aim of this study is to perform acoustic and grammatical analyzes of speech components in adult dysarthric patients and to determine the effect of these analyzes on the patient's speech intelligibility. The study was conducted with 20 dysarthric individuals. The Frenchay Dysarthria Assessment Test was applied to determine the severity and types of dysarthria of the participants. Speech stimuli obtained from AphasiaBank database were recorded to examine the grammatical features of participants' speech; the /?/ phonations were recorded in order to examine the acoustic properties of their voices. Speech stimuli were transcribed in the CLAN program and analyzed using CHAT software. As a result of the analysis, it was found that as the severity of dysarthria increased, the Mean Length of Turn (MLT) values decreased, and shorter sentences were used. However, there was no significant difference between the severity and types of dysarthria for MLT values. Similarly, no significant difference was found between the types and severity of dysarthria for the Type-Token Ratio (TTR). No statistically significant correlation was found in the correlation of MLT and TTR with speech intelligibility. For acoustic voice analysis, F0, Jitter, PPQ, Shimmer, APQ and NHR parameters were analyzed using the PRAAT program. A result outside the norm was obtained in all voice parameters of the participants; It was observed that there was a voice disorder due to dysarthria. There was no significant difference between the type and severity of dysarthria for all voice parameters. According to the results of the correlation analysis, while there was a positive and significant relationship between the voice parameters, there was no significant relationship between the voice parameters and speech intelligibility. While there was no significant difference in speech intelligibility between dysarthria types; It was found that there was a strong negative correlation between speech intelligibility and the severity of dysarthria. This shows that as the severity of dysarthria increases, intelligibility decreases.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Dizartri, Konuşma Anlaşılırlığı, Akustik Analiz, Çeşit/Örnekçe Oranı, Ortalama Dönüş Uzunluğu, Dysarthria, Speech Intelligibility, Acoustic Analysis, Type-Token Ratio, Mean Length of Turn
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Karaman, M. (2021). Yetişkin dizartrik hastalarda konuşmanın dilbilgisel ve akustik özelliklerinin konuşma anlaşılırlığına etkisi. İstinye Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Dil ve Konuşma Terapisi ABD. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
