Bariatrik cerrahi geçirmiş bireylerin geç dönemdeki yaşam kalitesi ve sağlık çalışanlarından beklentileri

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2021

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

İstinye Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu çalışma bariatrik cerrahi geçirmiş bireylerin geç dönemdeki yaşam kalitesi ve sağlık çalışanlarından beklentilerinin belirlenerek yaşam kalitelerini artırabilmek, amacı ile tanımlayıcı ve kesitsel türde gerçekleştirildi. Çalışmanın evrenini bir özel klinikte 18-65 yaş aralığında, dört yıl önce bariatrik cerrahi geçirmiş 648 katılımcı oluşturdu. Örneklemi %80 güç ve 0.05 tip1 hata ile hesaplanan 119 katılımcı çalışmaya dahil edildi. Veriler Ocak-Nisan 2021 tarihleri arasında araştırmacı tarafından telefonla aranarak toplandı. Veri toplamada "Sosyo-Demografik Veri Formu", "Bariatrik Cerrahi Geçirmiş Hasta Bireylerin Sağlık Çalışanlarından Beklentileri" ve "Obezite Cerrahisi Geçiren Hastalara Yönelik Yaşam Kalitesi" ölçeği kullanıldı. Çalışmada katılımcıların %73,9'u kadın, %52,1'i lisans ve üzeri eğitime sahip, %55,6'sı ameliyattan 3-4 yıl sonra kilo aldığı, %21,0'i kronik hastalığa sahip, %40,3'ü sağlıklı beslendiği, %68,9'u egzersiz yaptığı belirlendi. Yaş ortalaması 39,8±9,6, Beden Kitle İndeksi 30,2±5,9'dir. Yaşam kalitelerinin biyopsikososyal alt boyutu (cinsel yaşam, fiziksel işlev, psikososyal alan puan toplamı; 59,5±6,7) orta, komplikasyon alt boyutu düşük (14,1±4,7) saptandı. Sağlık çalışanlarının özellikle mahremiyete gösterilen özen ve dikkat (%95), iletişimde kullandıkları yöntem-dil (%92,4, bilgilerin açık ve anlaşılır (%84,0) olduğunu belirtmelerine karşın eğitimde kullanılan broşür (%57,1), kilo takibi (%61,3), eğitim destek ve yönlendirmeleri (%71,4) daha düşük bulundu. Biyopsikososyal alt boyutunda yaş (OR:-1,904), kronik hastalık (OR:-4,305) ve tekrar kilo alma (OR:-2,437) etkili faktörler olduğu saptandı. Komplikasyon gelişiminde etkili faktör bulunmadı. Çalışmada katılımcıların tekrar kilo almaya başlamalarına karşı yaşam kalitelerinin etkilendiği, 40 yaş ve üzeri ve kronik hastalığı olanların risk grubunda olduğu, sağlık çalışanlarının kilo kontrolüne yönelik sağlıklı yaşam davranışlarına eğitim ve takip hizmetinin geliştirilmesi sonucuna ulaşıldı.
This study was carried out in a descriptive and cross-sectional type with the aim of increasing the life quality of the individuals who have undergone bariatric surgery by determining their late-term life quality and their expectations from healthcare professionals. The population of the study consisted of 648 participants, aged between 18-65 years, who underwent bariatric surgery four years ago in a private clinic. 119 participants whose sample was calculated with 80% power and 0.05 type1 error were included in the research. Data were collected by phone calls by the researcher between January and April 2021. "Socio-Demographic Data Form", "Expectations of Patients Who Have Undergone Bariatric Surgery From Health Professionals" and "Quality of Life of the Patients Who Have Had Obesity Surgery" scales were used to collect data. In the study, it was determined that 73.9% of the participants were women, 52.1% had bachelor's degree or higher education, 55.6% put on weight 3-4 years following the operation, 21.0% had chronic diseases, 40.3% of them ate healthily, and 68.9% exercised. The mean age is 39.8 ± 9.6, and the Body Mass Index is 30.2 ± 5.9. The biopsychosocial sub-dimension of their life quality (sexual life, physical function and psychosocial score were totally 59.5±6.7) was found to be moderate, and the complication sub-dimension was low (14.1±4.7). Despite the fact that the participants noted that the health workers pay particular attention to privacy (95%), the method-language they use in communication (92.4%), the information is clear and understandable (84.0%), brochures used in education (57.1%), weight tracking (61.3%), educational support and referrals (71.4%) were found to be lower. Age (OR:-1,904), chronic disease (OR:-4,305) and regaining weight (OR:-2,437) were found to be effective factors in the biopsychosocial sub-dimension. No effective factor was found in the development of complications. In the study, it was concluded that the life quality of the participants was affected by the fact that they started to gain weight again, that those aged 40 and over and those with chronic diseases were in the risk group, and that education and follow-up services upon healthy life behaviours regarding weight control were to be developed.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Obezite, Bariatrik Cerrahi, Yaşam Kalitesi, Geç Dönem, Beklenti, Sağlık Çalışanları, Obesity, Bariatric Surgery, Quality of Life, Late-term, Expectation, Healthcare Professonals

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye