Çağatayca p?ye urmak fiili üzerine etimolojik bir deneme
| dc.authorid | Feyzi Çimen / 0000-0002-3734-7257 | en_US |
| dc.authorwosid | Feyzi Çimen / L-5169-2018 | |
| dc.contributor.author | Çimen, Feyzi | |
| dc.date.accessioned | 2022-12-02T07:51:14Z | |
| dc.date.available | 2022-12-02T07:51:14Z | |
| dc.date.issued | 2022 | en_US |
| dc.department | İstinye Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü | en_US |
| dc.description.abstract | Bu makalede Molla Muhammed Timur’un Âsâru’l-İmâmiyye adlı Çağatayca Kelîle ve Dimne Tercümesi’nde geçen p?ye urmak birleşik fiili ile Ordu yöresi ağızlarında kullanılan puymak fiili arasındaki etimolojik ilişki üzerinde durulmuştur. Mevcut bilgiler ve kaynaklar ışığında p?ye urmak fiilinin birinci kısmı p?ye’nin Farsça, ?????? p?yîden “koşma, hızlı hareket etme” mastarının müteradif biçimleri olan ??? p?y~?? p? “koşma, araştırma”, ?????? p?yende “koşan, koşucu”, ???? p?ye “koşma, hızlı yürüme, koşarcasına gitme” ????? p?yân “koşan, koşarcasına yürüyen, hızlı yürüyen” kelimeleri ile aynı kelime olduğu anlaşılmaktadır. P?ye urmak fiili zaman içerisinde fonetik değişikliğe uğrayarak Ordu yöresi ağızlarında puymak “uçmak, koşmak, hızla hareket etmek, kaçmak, eğimli bir yerden aşağıya doğru koşarak inmek, hızlıca gitmek” kök fiiline dönüştüğünü düşünmekteyiz. Fiilin köken değiştirerek Farsçadan Türkçeye dönüşümü p?ye urmak isim+ yardımcı eylem biçiminden sonra kısalarak puymak biçimine dönüşmesiyle meydana gelmiş olmalıdır. Bu şekilde Farsça menşeli bir kelime köken değiştirerek hem Türkçeleşmiş hem de p>f değişimi sonucu görünüş olarak başka bir Türkçe fiil olan fıymak’a benzediği için teşhis edilmesi zor bir biçime dönüşmüştür. | en_US |
| dc.identifier.citation | ÇİMEN, F. Çağatayca pūye urmak fiili üzerine etimolojik bir deneme. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (29), 51-58. | en_US |
| dc.identifier.doi | 10.29000/rumelide.1164006 | en_US |
| dc.identifier.endpage | 58 | en_US |
| dc.identifier.issn | 2148-7782 | en_US |
| dc.identifier.issn | 2148-9599 | en_US |
| dc.identifier.startpage | 51 | en_US |
| dc.identifier.trdizinid | 1115726 | en_US |
| dc.identifier.uri | http://dx.doi.org/10.29000/rumelide.1164006 | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12713/3407 | |
| dc.identifier.volume | 29 | en_US |
| dc.indekslendigikaynak | TR-Dizin | en_US |
| dc.institutionauthor | Çimen, Feyzi | |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.relation.ispartof | RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Makale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.subject | Pūye Urmak | en_US |
| dc.subject | Puymak | en_US |
| dc.subject | Çağatay Türkçesi | en_US |
| dc.subject | Ordu Yöresi Ağızları | en_US |
| dc.subject | Köken Değişikliği | en_US |
| dc.title | Çağatayca p?ye urmak fiili üzerine etimolojik bir deneme | en_US |
| dc.title.alternative | An etymological essay on the chagatai verb puye urmak | en_US |
| dc.type | Article | en_US |
