Okul Öncesi Çocuklarda Sözel Akıcılık Becerilerinin Kısa Süreli Bellek, Çalışma Belleği, Fonolojik Farkındalık ve Dinlediğini Anlama Becerileri ile İlişkilerinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Araştırma

Amaç: Bu çalışmada, okul öncesi çocuklarda sözel akıcılık beceri- lerinin; kısa süreli bellek, çalışma belleği, fonolojik farkındalık ve dinledi- ğini anlama becerileri ile ilişkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Çalışmanın örneklemini 5 ve 6 yaşlarındaki tipik gelişim gös- teren okul öncesi 38 çocuk oluşturmaktadır. Katılımcıların dil becerilerinin ve genel gelişimlerinin yaşından beklenen ile uyumlu olması gerekmektedir. Bu nedenle dil becerileri Türkçe Erken Dil Geli şimi Testi ile genel geli- şimleri Denver II Gelişimsel Tarama Envanteri ile ölçülmüştür. Genel geli- şimleri ve dil becerileri yaşına uygun olduğu görülen katılımcılar çalışmaya dahil edilmiştir. Ek olarak kat ılımcıların ailelerinden al ınan bilgilere göre herhangi bir işitme kaybı olan, herhangi bir ameliyat kaza veya hastalık so- nucu dil, biliş, motor gelişim süreci etkilenmiş olan bireyler çalışmaya dahil edilmemiştir. Daha sonra katılımcıların kısa süreli bellek becerileri Çalışma Belleği Ölçeği’nde yer alan İleri Dönük Say ı Dizisi alt testiyle k ısa süreli bellek becerileri, Geriye Dönük Sayı Dizisi alt testiyle değerlendirilmiştir. Ayrıca Erken Okuryazarlık Testi’nin Sesbilgisel Farkındalık alt testleri ile fonolojik farkındalık becerileri, Dinlediğini Anlama alt testi ile dinlediğini anlama becerileri değerlendirilmiştir. Değişkenler arasındaki ilişki Pearson korelasyon analizleri ile incelenmiştir. Bulgular: Sözel akıcılık becerileri ile kısa süreli bellek becerileri, çalışma belleği becerileri ve dinlediğini anlama becerileri arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Ancak sözel akıcılık be- cerileri ile fonolojik fark ındalık becerileri aras ında orta düzeyde pozitif yönde bir ilişki olduğu görülmüştür. Sonuç: Çalışma bulguları sözel akıcı- lık ölçümlerinin yap ılacağı çalışmalar ve klinik de ğerlendirmelerde önce- sinde katılımcılarının fonolojik farkındalık becerileri değerlendirilmesinin faydalı olacağını göstermektedir.